dinsdag 20 september 2016

Permacultuur met de grote P in Viane



Hof ter wilgen 

Als Wwoofer  ging ik een kleine week aan de slag in 'Hof ter wilgen'. Dit pareltje wordt gerund door Judith Postelmans, een vrouw met een hart voor haar tuin. Meer dan een hectare heeft ze onder haar hoede. En wat ze daar allemaal mee doet, lees je hieronder.



Tijdens de eerste rondleiding, denk ik: help ... hierin verdwaal ik meermaals deze week.
Na de eerste rondleiding denk ik vooral: dit is een tuin om van te snoepen en zoveel meer.

Judith hoorde ongeveer 15 jaar geleden voor de eerste keer over 'permacultuur'. Dit magische moment vond plaats tijdens een cursus vegetarisch koken, georganiseerd door Velt. Zo kwam ze terecht bij de organisatie 'Yggdrasil' - hun slogan: tuinieren met de natuur mee, niet tegen de natuur in. 

Verschillende cursussen, workshops, inspiratielessen later heeft ze het teeltwisselingssysteem van Velt vaarwel gezegd - pas op: ze is nog steeds lid van Velt en vindt hun woorden waardevol. Iedereen kiest gewoon het systeem van tuinieren dat het beste bij zich past. Ze besloot voluit te gaan voor permacultuur.

Heel veel vaste planten  - zoals bessenstruiken, aardbeien, warmoes, zeekool, smeerwortel, .... - staan verspreid in de tuin. Deze wisselen af met éénjarige planten - zoals bloemkool, look, aardappelen, tomaten, ... - en de 'kroonlaag': de bomen - zoals elzen, wilgen, notenbomen, appelbomen en zoveel meer. 

Een van de kernregels van de permacultuur luidt: loop niet op de bedjes! Dat is waarom er ook zoveel aandacht wordt besteed aan paadjes in de tuin. Een mooie laag gehakseld hout toont waar er kan gelopen worden. Zoals je reeds vroeger op onze blog las: spitten is dus totaal uit den boze. Bij permacultuur gaan we de bodem juist zo intact mogelijk houden en jaar na jaar voedzamer maken door een flinke mulchlaag aan te brengen.

Ideale mulch: Russische smeerwortel (deze zaait trouwens niet uit en woekert niet ... de enige in zijn soort)

En zo geschiedde: na het oogsten van (reuze-)aardappelen, gaan we op zoek in de tuin naar het juiste mulchmateriaal. Dit vinden we al snel bij de 'Russische smeerwortel' - een perfecte plant om aan de rand van plantenbedjes te zetten: het vormt een natuurlijke barrière tegen gras en ongewenste voetstappen. Deze plant kan je ook meermaals per jaar afsnijden, terwijl ze heel snel terug groeit -  en we versnijden ook enkele grote koolplanten om mee te mulchen.



Een dikke mulchlaag na het oogsten van de aardappelen 
Een rijke oogste halflate aardappelen

Zaaien of planten in golvende lijnen is ook een 'typisch' permacultuurverschijnsel: je wint er veel plaats mee, en het ziet er ook gewoon heel erg mooi uit. Zo mocht ik look planten tussen de paksoi, rode kool en andere slasoortigen door. Wetende dat look pas de volgende zomer opnieuw geoogst wordt, lijkt dit een mooie combinatieteelt.

En - eindelijk - weet ik nu ook hoe ik mijn bessenstruikjes het beste aanpak. Verdroogde takken worden met de grond gelijkgemaakt - de wortel blijft echter wel zitten ... opnieuw een manier om de bodem vruchtbaar te houden - en de 'nieuwe' takken hangen we aan de draad zodat zij de kans krijgen om volgend jaar heerlijke vruchten te dragen. Onder de bessenstruiken wordt er ook lustig gemulcht. Ofwel staat er plots citroenmelisse onder de struikjes. Kwestie van de bodem te bedekken.

En snoeien maar ... 
Ik heb het nog niet gehad over Judiths kookkunsten. Vijf dagen lang heb ik genoten van de meest voedzame en vooral lekkere maaltijden. Ik denk ook dat ik niet overdrijf als ik zeg dat minimaal 80 procent van mijn bord vol lag met voedsel uit Judiths tuin. Zo kwamen we tijdens onze werkweek 'toevallig' een prachtige paarse bloemkool tegen. Een dagje later lag die reeds op onze borden.

Ook aan de 'overvloed' wordt er gewerkt. Judith leerde me ook pekelen en fermenteren. Al die courgettes en komkommers krijgen zo de kans om ook nog in de winter vers opgegeten te worden. Benieuwd naar deze receptjes? Je vindt ze snel terug op onze receptenpagina.

Judith bedekt het fermenteermengsel met koolbladeren

Ik zou nog pagina's kunnen schrijven over deze inspirerende plaats. Maar dat ga ik (voorlopig) niet doen. Wel vertel ik nog snel dat er een voedselbos in de maak is. Esmeralda was ooit ook Wwoofer bij Judith, en gaat nu een stukje weide aanpakken om het permacultuurverhaal volledig te maken. Wordt vervolgd?!

Mmm 
Pompoenen in overvloed 
Stengelajuinen, overal in de tuin. 
Sojabonen, om échte sojascheuten te ontkiemen 

Hier en daar een reuzeknolselder

Aan inspiratie geen gebrek. 

De weide, helemaal klaar om in een voedselbos te transformeren.